Description
Kompendium wiedzy o glebie opracowane według najnowszych kryteriów stosowanych w Polsce i na świecie.Nowoczesny, ogólnopolski podręcznik gleboznawstwa. Zaprezentowano w nim wiadomości dotyczące genezy, budowy morfologicznej, właściwości oraz klasyfikacji przyrodniczej i użytkowej gleb. Omówiono nowoczesną metodykę oznaczania najważniejszych parametrów glebowych. Książka jest bogato ilustrowana (m.in. są fotografie najważniejszych typów gleb Polski).W publikacji przedstawiono nową klasyfikację uziarnienia mineralnych utworów glebowych, opracowaną przez PTG (2009), które nawiązują ściśle do podziałów na frakcje i grupy granulometryczne stosowane powszechnie w literaturze międzynarodowej. Zaprezentowano również nowe zasady klasyfikacji przyrodniczej gleb. Systematyka gleb Polski (SgP 2011) jest oparta na kryteriach najczęściej stosowanych w taksonomiach gleb o zasięgu światowym, zalecanych oraz wykorzystywanych w krajach Unii Europejskiej.Książka jest przeznaczona dla studentów kierunków: rolniczych, przyrodniczych, inżynierii kształtowania środowiska, ochrony środowiska, biologii, geografii, geodezji, architektury krajobrazu w ramach studiów licencjackich, magisterskich i doktoranckich oraz dla pracowników naukowych wyższych uczelni i instytutów badawczych. Spis treści: Przedmowa XIII1. Definicja i funkcje gleby w środowisku (krajobrazie) Andrzej Mocek1.1. Definicja1.2. Funkcje gleby2. Geologiczne podstawy gleboznawstwa Jerzy Weber, Zbigniew Zagórski2.1. Wprowadzenie2.2. Miejsce Ziemi we Wszechświecie, jej powstanie i historia2.3. Budowa Ziemi2.4. Procesy geologiczne i cykl skalny2.4.1. Magmatyzm2.4.2. Metamorfizm2.4.3. Wietrzenie2.4.4. Erozja, transport, sedymentacja i diageneza2.5. Podstawy mineralogii2.5.1. Systematyka minerałów2.5.2. Budowa i podział krzemianów2.5.3. Charakterystyka najważniejszych minerałów skałotwórczych2.5.4. Minerały ilaste i ich znaczenie2.6. Skały magmowe2.6.1. Budowa skał magmowych2.6.2. Systematyka skał magmowych2.6.3. Charakterystyka ważniejszych skał magmowych występujących w Polsce2.7. Skały osadowe2.7.1. Podział skał osadowych2.7.2. Charakterystyka ważniejszych skał okruchowych luźnych2.7.3. Charakterystyka ważniejszych skał okruchowych scementowanych2.7.4. Charakterystyka ważniejszych skał pochodzenia chemicznego i organicznego2.8. Skały metamorficzne2.8.1. Budowa skał metamorficznych2.8.2. Charakterystyka ważniejszych skał metamorficznych3. Czynniki i procesy glebotwórcze Renata Bednarek, Stefan Skiba3.1. Wprowadzenie3.2. Wpływ poszczególnych czynników glebotwórczych na powstawanie i rozwój gleb3.2.1. Organizmy żywe3.2.2. Klimat3.2.3. Materiały macierzyste (skały macierzyste)3.2.4. Rzeźba terenu3.2.5. Warunki wodne3.2.6. Czas3.2.7. Działalność człowieka3.3. Istota procesu glebotwórczego i zjawiska składające się na proces glebotwórczy.3.4. Elementarne (typologiczne) procesy glebotwórcze3.4.1. Proces inicjalny3.4.2. Proces darniowy3.4.3. Proces brunatnienia3.4.4. Proces lessiważu3.4.5. Proces bielicowania3.4.6. Proces rdzawienia3.4.7. Proces glejowy3.4.8. Proces torfienia3.4.9. Proces murszenia3.4.10. Proces wertylizacji3.4.11. Proces ferralityzacji3.4.12. Proces salinizacji (zasolenia)3.4.13. Proces sołonizacji3.4.14. Proces sołodyzacji4. Morfologia gleb Cezary Kabała4.1. Wprowadzenie4.2. Pedon i profil glebowy4.3. Główne poziomy glebowe (genetyczne)4.3.1. Miąższość gleby4.4. Barwa gleby4.5. Oglejenie gleby4.5.1. Identyfikacja oglejenia na podstawie barw redukcyjnych4.5.2. Identyfikacja oglejenia na podstawie barw redukcyjnych i oksydacyjnych4.6. Struktura gleby4.6.1. Struktury proste (nieagregatowe)4.6.2. Struktury agregatowe4.6.2.1. Struktury sferoidalne4.6.2.2. Struktury foremnowielościenne (blokowe)4.6.2.3. Struktury wrzecionowate4.6.2.4. Struktury dyskoidalne4.6.2.5. Struktury soczewkowe4.6.2.6. Stopień ukształtowania i trwałości struktury4.6.3. Struktury włókniste4.6.4. Stopnie rozkładu materiałów torfowych4.6.5. Stopnie rozkładu materiału organicznego w poziomach ektopróchnicznych4.7. Układ gleby4.7.1. Układ gleby w stanie suchym4.7.2. Układ gleby w stanie wilgotnym4.8. Nagromadzenia i wytrącenia substancji4.9. Zarys mikromorfologii gleb5. Właściwości fizyczne gleb Wojciech Owczarzak, Ryszard Dębicki, Andrzej Mocek5.1. Wprowadzenie5.2. Gleba jako układ trójfazowy5.3. Podział właściwości fizycznych gleb5.4. Podstawowe właściwości fizyczne gleb5.4.1. Skład granulometryczny gleb (uziarnienie)5.4.1.1. Frakcje granulometryczne5.4.1.2. Grupy granulometryczne5.4.1.3. Zgodność klasyfikacji uziarnienia gleb i utworów mineralnych według PTG (2008 r.) ze standardem USDA5.4.1.4. Kategorie ciężkości agrotechnicznej gleb według PTG (2008 r.)5.4.1.5. Interpretacja wyników analizy składu granulometrycznego (uziarnienia)5.4.1.6. Oznaczanie uziarnienia gleb w badaniach terenowych5.4.2. Powierzchnia właściwa gleb5.4.3. Gęstość gleb5.4.3.1. Gęstość fazy stałej5.4.3.2. Gęstość objętościowa5.4.4. Wilgotność gleby5.4.5. Porowatość gleb5.4.5.1. Porowatość ogólna5.4.5.2. Porowatość różnicowa5.4.6. Plastyczność5.4.7. Lepkość gleb5.4.8. Zwięzłość gleb5.4.9. Zmiany objętościowe gleby5.4.9.1. Uwagi wstępne5.4.9.2. Pęcznienie5.4.9.3. Kurczliwość5.4.9.4. Procesy mrozowe5.4.10. Struktura gleb5.4.10.1. Uwagi wstępne5.5. Funkcjonalne właściwości fizyczne gleb5.5.1. Obieg wody w przyrodzie5.5.1.1. Źródła, rodzaje i postaci wody glebowej5.5.1.2. Siły wiązania wody w glebie (potencjał wody glebowej)5.5.1.3. Pojemność wodna gleby (retencja wodna)5.5.1.4. Ruch wody w glebie5.5.1.4.1. Infiltracja5.5.1.4.2. Filtracja5.5.1.4.3. Podsiąk kapilarny5.5.1.5. Zapas wody glebowej5.5.1.6. Gospodarka wodna gleby5.5.1.6.1. Czynniki kształtujące gospodarkę wodną5.5.1.6.2. Bilans wodny gleb5.5.2. Powietrzne i cieplne właściwości gleb5.5.2.1. Właściwości powietrzne5.5.2.2. Właściwości cieplne6. Właściwości chemiczne gleb Sławomir Gonet, Halina Smal, Józef Chojnicki6.1. Wprowadzenie6.2. Materia organiczna gleb6.2.1. Podstawowe definicje, źródła i zawartość materii organicznej w glebach6.2.2. Substancje humusowe6.2.3. Funkcje i rola materii organicznej6.3. Odczyn, kwasowość i właściwości buforowe gleb6.4. Właściwości sorpcyjne gleb6.5. Skład chemiczny gleby6.5.1. Pierwiastki niezbędne do życia roślin6.5.2. Makroskładniki (azot, fosfor, potas, wapń, magnez, siarka)6.5.3. Mikroskładniki (żelazo, mangan, cynk, miedź, bor, molibden, kobalt, chlor)7. Właściwości biologiczne i biochemiczne gleby Jan Kucharski, Wiesław Barabasz, Elżbieta J. Bielińska, Jadwiga Wyszkowska7.1. Wprowadzenie7.2. Drobnoustroje glebowe7.2.1. Wirusy7.2.2. Bakterie7.2.3. Grzyby7.2.4. Glony7.3. Mezo- i makrofauna7.4. Mikrobiologiczne przemiany materii organicznej w glebie7.5. Mikrobiologiczne przemiany azotu glebowego7.5.1. Wiązanie azotu7.5.2. Amonifikacja7.5.3. Immobilizacja7.5.4. Nitryfikacja7.5.5. Denitryfikacja7.6. Mikoryza7.7. Rola mikroorganizmów w przemianach fosforu, siarki, żelaza i manganu7.8. Mikroorganizmy i enzymy glebowe jako bioindykatory jakości i zdrowotności gleby8. Systematyka gleb Polski Jerzy Marcinek, Jolanta Komisarek8.1. Wprowadzenie8.2. Założenia do systematyki gleb8.2.1. Współczesna koncepcja gleby klasyfikowanej8.2.2. Poziomy i warstwy glebowe wyróżnione w systematyce gleb Polski8.2.3. Koncepcja indywiduum glebowego w klasyfikacji gleb8.2.4. Ogólne zasady systematyki gleb Polski8.3. Materiały, poziomy i właściwości diagnostyczne gleb klasyfikowanych8.3.1. Materiały glebowe8.3.1.1. Mineralne diagnostyczne materiały glebowe8.3.1.2. Organiczne diagnostyczne materiały glebowe8.3.2. Powierzchniowe poziomy diagnostyczne (epipedony)8.3.3. Podpowierzchniowe poziomy diagnostyczne (endopedony)8.3.4. Mineralne warstwy i podłoża w glebach organicznych8.3.5. Diagnostyczne właściwości gleb8.4. Klasyfikacja i identyfikacja taksonomicznych jednostek glebowych8.4.1. Opis wydzielonych jednostek taksonomicznych w systematyce gleb PolskiFotografie wybranych profili gleb Polski9. Geografia gleb świata Renata Bednarek, Stefan Skiba9.1. Wprowadzenie9.2. Charakterystyka gleb strefowych kuli ziemskiej w ujęciu geograficzno-genetycznym9.2.1. Gleby pasa polarnego9.2.1.1. Gleby obszaru arktyczno-antarktycznego9.2.1.2. Gleby obszaru tundrowego9.2.2. Gleby pasa umiarkowanie chłodnego9.2.2.1. Gleby marzłociowej strefy tajgi9.2.2.2. Gleby bezmarzłociowej strefy tajgi9.2.2.2.1. Gleby podstrefy tajgi północnej9.2.2.2.2. Gleby podstrefy tajgi środkowej9.2.2.2.3. Gleby podstrefy tajgi południowej9.2.3. Gleby pasa umiarkowanie ciepłego9.2.3.1. Gleby strefy wilgotnej9.2.3.2. Gleby strefy przejściowej9.2.3.3. Gleby strefy suchej9.2.4. Gleby pasa subtropikalnego9.2.4.1. Gleby strefy wilgotnej9.2.4.2. Gleby strefy przejściowej9.2.4.3. Gleby strefy suchej9.2.5. Gleby pasa tropikalnego9.2.5.1. Gleby strefy wilgotnej9.2.5.2. Gleby strefy przejściowej9.2.5.3. Gleby strefy suchej9.3. Charakterystyka ważniejszych gleb śródstrefowych (intrazonalnych) kuli ziemskiej9.3.1. Takyry9.3.2. Andosole (gleby wulkaniczne)9.3.3. Gleby mangrowe (namorzynowe)9.3.4. Podbieły9.4. Charakterystyka ważniejszych gleb niestrefowych (azonalnych) kuli ziemskiej9.4.1. Plaggosole9.4.2. Heilutu9.4.3. Terra preta9.4.4. Gleby chinampa (czinampa)9.5. Gleby świata w ujęciu amerykańskiej klasyfikacji gleb9.6. Gleby świata w ujęciu klasyfikacji gleb WRB (World Reference Base for Soil Resources 2007)9.7. Geografia gleb Polski9.7.1. Specyficzne cechy pokrywy glebowej Polski9.7.2. Główne prawidłowości w geograficznym rozmieszczeniu gleb w Polsce9.7.2.1. Gleby terenów nizinnych i wyżynnych9.7.2.2. Gleby terenów górskich9.7.2.2.1. Gleby Sudetów9.7.2.2.2. Gleby Karpat10. Podstawy kartografii i klasyfikacji użytkowej gleb Piotr Skłodowski, Bolesław Bieniek, Anna Bielska10.1. Technika terenowych prac gleboznawczych10.2. Kartografia gleb siedlisk leśnych10.3. Klasyfikacja bonitacyjna gleb10.3.1. Klasyfikacja gruntów ornych10.3.2. Klasyfikacja gleb użytków zielonych10.3.3. Klasyfikacja gleb pod lasami10.3.4. Klasyfikacja gruntów pod wodami10.3.5. Klasyfikacja nieużytków10.3.6. Klasyfikacja gruntów zrekultywowanych10.3.7. Treść map klasyfikacyjnych (glebowo-bonitacyjnych)10.3.8. Współczynniki przeliczeniowe i wskaźniki bonitacji gleb10.4. Klasyfikacja glebowo-rolnicza10.4.1. Kompleksy przydatności rolniczej gruntów ornych10.4.2. Kompleksy trwałych użytków zielonych10.4.3. Treść map glebowo-rolniczych10.4.4. Aneks do mapy glebowo-rolniczej10.5. Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej10.5.1. Wycena gleb10.5.2. Wycena agroklimatu10.5.3. Wycena rzeźby terenu10.5.4. Wycena stosunków wodnych11. Zagrożenia, ochrona i rekultywacja gleb Anna Karczewska, Stanisław Baran, Mirosława Gilewska11.1. Wprowadzenie11.2. Główne zagrożenia i mechanizmy degradacji gleb w świetle Strategii Tematycznej Ochrony Gleb Unii Europejskiej11.2.1. Erozja11.2.1.1. Erozja wodna11.2.1.2. Erozja wietrzna11.2.2. Spadek zawartości materii organicznej w glebach11.2.3. Zanieczyszczenie gleb (lokalne oraz rozproszone)11.2.4. Zasklepianie gleb11.2.5. Zagęszczanie gleb11.2.6. Utrata bioróżnorodności gleb11.2.7. Zasolenie gleb11.2.8. Powodzie i osuwiska ziemi11.3. Zagrożenie gleb degradacją na świecie11.4. Zagrożenia i degradacja gleb w Polsce11.4.1. Wyłączenia gleb z użytkowania11.4.2. Erozja wodna i wietrzna w Polsce11.4.3. Degradacja geomechaniczna11.4.4. Degradacja hydrologiczna11.4.5. Degradacja chemiczna11.4.5.1. Zakwaszenie gleb11.4.5.2. Zanieczyszczenie metalami ciężkimi11.4.5.3. Podatność magnetyczna gleb jako wskaźnik zanieczyszczenia11.5. Ochrona gleb11.5.1. Ochrona gleb w prawodawstwie polskim11.6. Rekultywacja terenów zdegradowanych11.6.1. Ogólne założenia rekultywacji11.6.2. Kierunki zagospodarowania terenów zdegradowanych11.6.3. Fazy rekultywacji11.7. Rekultywacja i zagospodarowanie wybranych terenów zdegradowanych geomechanicznie11.7.1. Zwałowiska górnictwa węgla brunatnego11.7.2. Hałdy górnictwa węgla kamiennego11.7.3. Kamieniołomy, piaskownie i żwirownie11.7.4. Składowiska odpadów poflotacyjnych rud metali11.8. Wybrane zagadnienia z zakresu rekultywacji (remediacji) gleb zdegradowanych chemicznie11.8.1. Wapnowanie – metoda rekultywacji gleb zakwaszonych11.8.2. Wybór strategii remediacji. Metody unieruchamiania i usuwania zanieczyszczeń11.8.3. Zasady remediacji gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi11.8.4. Znaczenie i zasady stosowania materii organicznej w rekultywacji11.8.5. Przykłady metod dekontaminacji gleb11.8.6. Metody fitoremediacji w rekultywacji glebLiteraturaIndeksMapa: Typy gleb
nerwica lękowa objawy
, pomysł na tort dla dziewczynki
, dietetyczna fasolka szparagowa
, produkty bogate w kolagen
, testosteron poziom norma
, wigilia zupa rybna
yyyyy
E-podręczniki szkolne
